Dünyada ve ülkemizde o kadar çok şey olup bitiyor ki… Her gün yeni bir kötü haber. (En az bir tabii)
Peki iyi şeyler olmuyor mu? Kesin oluyordur ancak onların çok gideri yok. yani insan beyni böyle çalışıyor. Hep söylüyorum ya, olumsuza yatkınlığımız var, düşüncelerimizin üçte ikisi olumsuz ve bu bize atalarımızdan yadigar. Tüm insanlarda böyle. Fabrika ayarlarımız böyle ve eğer değiştirmek için hiçbir şey yapmazsak böyle kalmaya da devam ediyor -daha kötüleşmiyorsa-.
Hatta sırf bu yüzden, beynin olumlu düşünen kaslarını geliştirmek için Mindfulness ve Mutluluk Bilimi atölyesi tasarladım ve yıllardır yapıyorum 6 ya da 8 haftalık Mindfulness programlarına katılamayanlar da bu beyin jimnastiğinden faydalanabilsin diye 
Tabi ki haber kanalları da bunu bilip bunu kullanıyor. Bizi sürekli olumsuz haberlerle besliyorlar sağolsunlar. Hani “3 iyi şey” çalışmasında bugün yaşadığın üç iyi şey neydi, onları anımsa diyorum ya. Büyük bir çoğunluk üçü tamamlayamıyor. İşte beynimizin olumsuza yatkınlığı buna neden oluyor.
Haberlerde de iyi şeyler olsa bile en dikkat çeken, en çok okunan olumsuz haberler. Bir yandan da onlar ne yapsın :)))
Ancak eğer her gün haber okuma alışkanlığın varsa, olmasa bile haberler gelip seni bulduğunda; endişe, kaygı dolu düşüncelerin üşüşmesi çok doğal. Kendimizi hemen o negatif sarmalın içinde dönüp dururken ve aşağıya doğru çekilirken bulmak çok kolay.
Peki kendimize biraz olsun bakabilmek için neler yapabiliriz? Bu haberlerle ilişkimizi nasıl düzenleyebiliriz, yönetebiliriz?
- Mesela haberleri okurken, aslında başlıklara bakarken bile kendi tepkilerini gözlemleyebilirsin. Covidle ilgili haberler seni nasıl etkiliyor veya ekonomi ile ilgili yazılıp çizilenler? Orman yangınları? Şiddet haberleri?
- Bu tepkiler bedeninde kendini nasıl gösteriyor mesela? Bunları ayrıştırman mümkün mü? Belki merakla, elinde büyüteç bir dedektif gibi bedenindeki hisleri araştırabilirsin.
- Peki bu haberin arkasındaki gerçeği biliyor musun? Gerçekte olana dair yorumsuz, sadece verilere dayalı bilgi sahibi olman mümkün mü acaba? Belki bunu düşünebilirsin.
- Haberlere ulaşabileceğin kaynakları özenle seçebilirsin. Hangi kaynaklar daha gerçekçi, tarafsız haber sunuyor, hangileri ajitasyon yapıyor, duygu sömürüsü yapıyor? Belki bunları ayrıştırmak isteyebilirsin.
- En hararetle tavsiye edeceğim şey; her gün özenle bir iyi haber arayıp bulman olacaktır. Nezaket içeren, bir canlının diğerine gösterdiği merhameti, sevgiyi anlatan bir haber bulup okuman, izlemen.
Evet, zor olabilir bunları bulmak, evet çaba isteyebilir ancak karşılığında elde edeceğin paha biçilemez olacaktır.
Dünyada sadece kötü ve olumsuz şeyler olmuyor ki… Hayat gibi… Sen ve ben gibi… Zorlukların yanında güzellikler, kaygının yanında neşe, korkunun yanında sevgi, acının yanında şefkat var… Sadece biraz araştırmak, biraz kurcalamak lazım onları bulmak için
- Eğer haberler seni çok etkiliyorsa gün içerisinde haberleri okuyacağın zamanı sınırlandırabilirsin.
Mesela sabah, öğlen, akşam 15er dakika twitter ve haber kanallarına bakmak gibi. Ancak bu durumda günün diğer zamanlarında haberlere bakmamak kısmı önemli. Kiiii bu da beyni ve kendini disipline etmek ve odaklamak için harika bir pratik başlı başına
- Son olarak ve bence en önemlisi; gece geç saatlerde haberlere, sosyal medyaya bakmamak. Uykuya dalmadan hemen önce beynini, düşüncelerini bunlarla kirletmemek, nöronlarını bu şekilde uyarmamak.
Uyumadan 1-2 saat önce telefonu, bilgisayarı, tableti bir kenara kaldırıp kendinle kalmak hoş bir yol olabilir. Biten günü değerlendirmek kendi içinde, ertesi günü planlamak, belki birkaç derince nefes alıp vermek, bedenle hizalanmak hatta belki istersen bir mindfulness pratiği yapmak uykudan önce yapılacaklar listesinde haberler ve sosyal medyanın yerini alabilir.
Eğer dikkatli olmazsak negatif sarmalın içine çekilmek işten bile değil. Bu hem bizi daha da aşağıya çekiyor, moralimiz bozuluyor, korkuyoruz, endişemiz büyüyor, kaygımız artıyor hem de bulaşıcı; çevremizdekilerde de benzer şeyleri uyandırıyoruz, tetikliyoruz. Daha fazla tepki, daha çok kaygı, umutsuzluk, endişe…
Ancak böyle olması gerekmiyor. Hayatın her anında seçim yapma şansımız var. Her an yeni bir an.
Haberlerle ilişkinin nasıl olacağını sen seçebilirsin. Sınırlı ve düzeyli bir ilişki mi yoksa mucuk mucuk, yapış yapış bir ilişki mi veya başka türlü mü?
Dışarıda olup biteni kontrol edemeyiz, mümkün değil. Ancak kendi yanıtlarımızı, olanı nasıl karşıladığımızı seçebiliriz ve kontrol edebiliriz. Sadece bunu hatırlamaya ihtiyacımız olabilir zaman zaman.
Yukarıda önerdiğim şeyleri deneyebilirsin istersen. Hepsini birden yapmak için de zorlama kendini. Azar azar, sana hangileri uyuyorsa onlarla başlayabilirsin. Haberlerle ilişkin nasıl olacak sen karar verebilirsin.
Bu hem kaygını azaltır hem de geceleri iyi ve kaliteli uyku uyumanı sağlar
Ve unutma, YALNIZ DEĞİLSİN. Hepimiz aynı yerlerden geçiyoruz. Ve paylaştıkça, birlikte oldukça hayat kolaylaşıyor.
